Shiva Ashtottara Shatanamavali म्हणजे भगवान शिवाच्या १०८ पवित्र नावांचा संग्रह आहे. या स्तोत्राच्या पठणाने शिवाच्या कृपेचा अनुभव येतो आणि मनःशांती, आध्यात्मिक शक्ती आणि शुभत्व प्राप्त होते. शिवभक्तांसाठी हे स्तोत्र विशेष महत्त्वाचे आहे, कारण यामध्ये भगवान शिवाचे विविध स्वरूप आणि त्यांची महिमा वर्णन केली आहे.
1. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचे महत्त्व
शिवाष्टोत्तर शतनामावली ही हिंदू धर्मातील एक महत्वपूर्ण प्रार्थना आहे. ही प्रार्थना भगवान शिवाच्या 108 नावांचा संग्रह आहे. प्रत्येक नाव भगवान शिवाच्या विविध गुणधर्मांचे आणि शक्तींचे प्रतिनिधित्व करते. ही प्रार्थना भक्तांच्या जीवनात शांती, समृद्धी, आणि सुख-शांती आणते, असे मानले जाते.
2. Shiva Ashtottara Shatanamavali श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीची उत्पत्ती
श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीची उत्पत्ती प्राचीन हिंदू पुराणांमध्ये आढळते. हे नाव लिंग पुराण, शिव पुराण आणि अन्य धार्मिक ग्रंथांमध्ये मिळते. धार्मिक कथांनुसार, या प्रार्थनेचे पठण करून भक्तांनी भगवान शिवाची कृपा प्राप्त केली आहे.
3. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीची संरचना Shiva Ashtottara Shatanamavali
श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीमध्ये 108 नावांची मांडणी केली आहे. प्रत्येक नाव भगवान शिवाच्या वेगवेगळ्या स्वरूपांचा आणि शक्तींचा परिचय देते. या नावांमध्ये ‘महादेव’, ‘नीलकंठ’, ‘गंगाधर’ इत्यादी प्रसिद्ध नावांचा समावेश आहे. प्रत्येक नावामागील अर्थ आणि त्याचे महत्त्व जाणून घेणे भक्तांसाठी अत्यंत लाभदायक ठरते.
4. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा पाठ करण्याचे लाभ
Shiva Ashtottara Shatanamavali श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा नियमित पाठ केल्याने भक्तांना अनेक अध्यात्मिक आणि मानसिक लाभ मिळतात. या प्रार्थनेचे पठण केल्याने भक्तांचे मन शांत होते, त्यांची एकाग्रता वाढते, आणि मानसिक तणाव कमी होतो. शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा पाठ केल्याने भक्तांना भगवान शिवाची कृपा प्राप्त होते.
5. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचे पाठ कसे करावे
श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा पाठ करण्यासाठी योग्य पद्धत आणि नियमांचे पालन करणे आवश्यक आहे. सकाळच्या वेळेस स्वच्छ मनाने आणि शरीराने शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा पाठ करणे अत्यंत लाभदायक ठरते. ध्यानधारणा करून, भगवान शिवाच्या प्रतिमेसमोर बसून, शांत वातावरणात ही प्रार्थना करावी.
॥ श्री शिवाष्टॊत्तर शतनामावलि ॥
ૐ शिवाय नमः ।
ૐ महॆश्वराय नमः ।
ૐ शंभवॆ नमः ।
ૐ पिनाकिनॆ नमः ।
ૐ शशिशॆखराय नमः ।
ૐ वामदॆवाय नमः ।
ૐ विरूपाक्षाय नमः ।
ૐ कपर्दिनॆ नमः ।
ૐ नीललॊहिताय नमः ।
ૐ शंकराय नमः ॥ १० ॥
ૐ शूलपाणयॆ नमः ।
ૐ खट्वांगिनॆ नमः ।
ૐ विष्णुवल्लभाय नमः ।
ૐ शिपिविष्टाय नमः ।
ૐ अंबिकानाथाय नमः ।
ૐ श्रीकंठाय नमः ।
ૐ भक्तवत्सलाय नमः ।
ૐ भवाय नमः ।
ૐ शर्वाय नमः ।
ૐ त्रिलॊकॆशाय नमः ॥ २० ॥
ૐ शितिकंठाय नमः ।
ૐ शिवप्रियाय नमः ।
ૐ उग्राय नमः ।
ૐ कपालिनॆ नमः ।
ૐ कौमारयॆ नमः ।
ૐ अंधकासुरसूदनाय नमः ।
ૐ गंगाधराय नमः ।
ૐ ललाटाक्षाय नमः ।
ૐ कालकालाय नमः ।
ૐ कृपानिधयॆ नमः ॥ ३० ॥ .
ૐ भीमाय नमः ।
ૐ परशुहस्ताय नमः ।
ૐ मृगपाणयॆ नमः ।
ૐ जटाधराय नमः ।
ૐ कैलासवासिनॆ नमः ।
ૐ कवचिनॆ नमः ।
ૐ कठॊराय नमः ।
ૐ त्रिपुरांतकाय नमः ।
ૐ वृषांकाय नमः ।
ૐ वृषभरूढाय नमः ॥ ४० ॥ .
ૐ भस्मॊद्धूळित विग्रहाय नमः ।
ૐ सामप्रियाय नमः ।
ૐ स्वरमयाय नमः ।
ૐ त्रयीमूर्तयॆ नमः ।
ૐ अनीश्वराय नमः ।
ૐ सर्वज्ञाय नमः ।
ૐ परमात्मनॆ नमः ।
ૐ सॊमसूर्याग्निलॊचनाय नमः ।
ૐ हविषॆ नमः ।
ૐ यज्ञमयाय नमः ॥ ५० ॥ .
ૐ सॊमाय नमः ।
ૐ पंचवक्त्राय नमः ।
ૐ सदाशिवाय नमः ।
ૐ विश्वॆश्वराय नमः ।
ૐ वीरभद्राय नमः ।
ૐ गणनाथाय नमः ।
ૐ प्रजापतयॆ नमः ।
ૐ हिरण्यरॆतसॆ नमः ।
ૐ दुर्धर्षाय नमः ।
ૐ गिरीशाय नमः ॥ ६० ॥ .
ૐ गिरिशाय नमः ।
ૐ अनघाय नमः ।
ૐ भुजंगभूषणाय नमः ।
ૐ भर्गाय नमः ।
ૐ गिरिधन्वनॆ नमः ।
ૐ गिरिप्रियाय नमः ।
ૐ कृत्तिवाससॆ नमः ।
ૐ पुरारातयॆ नमः ।
ૐ भगवतॆ नमः ।
ૐ प्रमथाधिपाय नमः ॥ ७० ॥ .
ૐ मृत्युंजयाय नमः ।
ૐ सूक्ष्मतनवॆ नमः ।
ૐ जगद्व्यापिनॆ नमः ।
ૐ जगद्गुरवॆ नमः ।
ૐ व्यॊमकॆशाय नमः ।
ૐ महासॆनजनकाय नमः ।
ૐ चारुविक्रमाय नमः ।
ૐ रुद्राय नमः ।
ૐ भूतपतयॆ नमः ।
ૐ स्थाणवॆ नमः ॥ ८० ॥
ૐ अहिर्बुध्न्याय नमः ।
ૐ दिगंबराय नमः ।
ૐ अष्टमूर्तयॆ नमः ।
ૐ अनॆकात्मनॆ नमः ।
ૐ सात्त्विकाय नमः ।
ૐ शुद्धविग्रहाय नमः ।
ૐ शाश्वताय नमः ।
ૐ खंडपरशवॆ नमः ।
ૐ अजाय नमः ।
ૐ पाशविमॊचकाय नमः ॥ ९० ॥ .
ૐ मृडाय नमः ।
ૐ पशुपतयॆ नमः ।
ૐ दॆवाय नमः ।
ૐ महादॆवाय नमः ।
ૐ अव्ययाय नमः ।
ૐ हरयॆ नमः ।
ૐ पूषदंतभिदॆ नमः ।
ૐ अव्यग्राय नमः ।
ૐ दक्षाध्वरहराय नमः ।
ૐ हराय नमः ॥ १०० ॥ .
ૐ भगनॆत्रभिदॆ नमः ।
ૐ अव्यक्ताय नमः ।
ૐ सहस्राक्षाय नमः ।
ૐ सहस्रपदॆ नमः ।
ૐ अपवर्गप्रदाय नमः ।
ૐ अनंताय नमः ।
ૐ तारकाय नमः ।
ૐ परमॆश्वराय नमः ॥ १०८ ॥
॥ इती श्री शिवाष्टॊत्तर शतनामावळि संपूर्णम ॥
6. प्रत्येक नावाचे अर्थ आणि त्याचे आध्यात्मिक महत्त्व
Shiva Ashtottara Shatanamavali शिवाष्टोत्तर शतनामावलीतील प्रत्येक नावाचे विशिष्ट अर्थ आहे, जे भगवान शिवाच्या विविध गुणधर्मांचे आणि शक्तींचे प्रतिनिधित्व करते. उदा:
- महादेव: सर्वश्रेष्ठ देवता, विश्वाचा स्वामी.
- नीलकंठ: विष पिण्याने निळा गळा धारण करणारा.
- गंगाधर: गंगेला आपल्या जटांमध्ये धारण करणारा.
7. Shiva Ashtottara Shatanamavaliलीचे सण आणि उत्सव
शिवाष्टोत्तर शतनामावली विशेषतः महाशिवरात्र आणि श्रावण महिन्यात पठण केली जाते. महाशिवरात्र हा भगवान शिवाचा प्रमुख सण आहे, ज्यादिवशी भक्त शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा पाठ करून भगवान शिवाची पूजा करतात. श्रावण महिन्यात दररोज या प्रार्थनेचे पठण केल्याने भक्तांना विशेष लाभ होतो.
8. Shiva Ashtottara Shatanamavali श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीच्या मंत्राचे गेय आणि ध्वनी प्रभाव
शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचे मंत्र गाण्याची पद्धत आणि त्यातील ध्वनी प्रभाव अत्यंत महत्वाचे आहेत. मंत्रांच्या ध्वनी प्रभावामुळे मनाची एकाग्रता वाढते आणि मानसिक तणाव कमी होतो. मंत्रांच्या गायनामुळे वातावरणात सकारात्मक ऊर्जा पसरते.
9. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा आधुनिक जीवनातील उपयोग
आधुनिक जीवनात तणाव आणि चिंता वाढल्यामुळे, शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा उपयोग स्ट्रेस व्यवस्थापनासाठी आणि ध्यानधारणेसाठी केला जाऊ शकतो. या प्रार्थनेचे नियमित पठण केल्याने मनःशांती आणि मानसिक संतुलन प्राप्त होते.
10. श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावली आणि विज्ञान
श्री शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचा वैज्ञानिक दृष्टिकोन देखील आहे. मंत्राच्या ध्वनी प्रभावामुळे मेंदूतील न्यूरोट्रांसमीटरवर सकारात्मक परिणाम होतो, ज्यामुळे मानसिक तणाव कमी होतो. अध्यात्म आणि विज्ञानाचे नाते स्पष्ट करण्यासाठी, शिवाष्टोत्तर शतनामावलीचे पाठ करण्याचे लाभ वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून देखील स्पष्ट करता येतात.