प्रस्तावना
Ambabai Aarti अंबाबाई, महाराष्ट्रातील कोल्हापूर येथे वसलेली, देवी महालक्ष्मीच्या रूपात पूजली जाते. हे मंदिर शक्तिपीठांपैकी एक मानले जाते आणि त्याचे ऐतिहासिक व धार्मिक महत्त्व प्रचंड आहे. विशेषत: नवरात्रोत्सवाच्या काळात अंबाबाईची आरती अत्यंत महत्त्वाची असते. श्रीनवरात्रवासिनीची आरती भक्तांच्या श्रद्धेचे प्रतीक असून, देवीच्या कृपेचा अनुभव घेण्यासाठी लाखो भक्त येथे येतात. या आरतीतून भक्तांना मन:शांती आणि आनंद मिळतो, तसेच देवीच्या अनंत कृपेचा आशीर्वादही प्राप्त होतो. अंबाबाईची आरती ही एक पवित्र परंपरा आहे, जी भक्तांच्या जीवनात नवी ऊर्जा आणि श्रद्धा निर्माण करते.
श्रीनवरात्रवासिनीची आरती
आश्विन शुद्ध पक्षीं अंबा बैसलि सिंहासनीं हो ।
प्रतिपदेपासुनी घटस्थापना ती करुनि हो ।
मूलमंत्रजप करुनि भोंवते रक्षक ठेवूनी हो ।
ब्रह्माविष्णु रुद्रआईचें पूजन करिती हो ।। १ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु .।।
द्वितीयेचे दिवशीं मिळती चौसष्ट योगिनी हो ।
सकळांमध्यें श्रेष्ठ परशुरामाची जननी हो ।
कस्तूरीमळवट भांगी शेंदूर भरुनी हो ।
उदोकारें गर्जती सकळ चामुंडा मिळुनी हो ।। २ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
तृतीयेचे दिवशीं अंबे शृंगार मांडिला हो ।
मळवट पातळ चोळी कंठीं हार मुक्ताफ़ळां हो ।
कंठींची पदकें कांसे पीतांबर पिवळा हो ।
अष्टभुजा मिरविती अंबे सुंदर दिसे लीला हो ।। ३ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
चतुर्थीचे दिवशीं विश्र्वव्यापक जननी हो ।
उपासका पाहसी अंबे प्रसन्न अंतःकरणी हो ।
पूर्णकृपें पाहसी जगन्माते मनमोहिनी हो ।
भक्तांच्या माऊली सुर ते येती लोटांगणीं हो ।। ४ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
पंचमीचे दिवशीं व्रत ते उपांगललिता हो ।
अर्घ्यपाद्यपूजने तुजला भवानी स्तवितां हो ।
रात्रीचें समयीं करिती जागरण हरिकथा हो ।
आनंदे प्रेम तें आलें सद्भावें क्रीडतां हो ।। ५ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
षष्ठीचे दिवशीं भक्तां आनंद वर्तला हो ।
घेऊनि दिवट्या हस्तीं हर्षे गोंधळ घातला हो ।
कवडी एक अर्पितां देसी हार मुक्ताफ़ळां हो ।
जोगवा मागतां प्रसन्न झाली भक्तकुळां हो ।। ६ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
सप्तमीचे दिवशीं सप्तशंगगडावरी हो ।
तेथें तूं नांदसी भोंवति पुष्पें नानापरी हो ।
जाईजुईशेवंती पूजा रेखियली बरवी हो ।
भक्त संकटीं पडतां झेलुनी घेसी वरचे वरी हो ।। ७ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
अष्टमीचे दिवशीं अष्टभुजा नारायणी हो ।
सह्याद्रीपर्वती पाहिली उभी जगज्जननी हो ।
मन माझें मोहिलें शरण आलों तुजलागुनी हो ।
स्तनपान देऊनि सुखी केलें अंतःकरणीं हो ।। ८ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
नवमीचे दिवशीं नवदिवसांचें पारणें हो ।
सप्तशतीजप होमहवनें सद्भक्ती करुनी हो ।
षड्रस अन्नें नैवेद्यासी अर्पियली भोजनीं हो ।
आचार्य-ब्राह्मणां तृप्त केलें कृपें त्वा करुनी हो ।। ९ ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
दशमीच्या दिवशीं अंबा निघे सीमोल्लंघनीं हो ।
सिंहारुढ दारुण शस्त्रें अंबे त्वां घेऊनी हो ।
शुंभनिशुंभादिक राक्षसां किती मारिसी रणीं हो ।
विप्रा रामदासा आश्रय दिधला तो चरणीं हो ।। १० ।।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।
उदोकारें गर्जती काय महिमा वर्णु तिचा हो ।
उदो बोला उदो अंबाबाई माऊलीचा हो ।। ध्रु ।।
Ambabai Aarti | श्रीनवरात्रवासिनीची आरती
प्रस्तावना
अंबाबाई, महाराष्ट्रातील कोल्हापूरमध्ये वसलेली, देवी महालक्ष्मीच्या रूपात पूजली जाते. देवीची आरती म्हणजे भक्तांच्या मनातील श्रद्धेचे प्रतीक. विशेषत: नवरात्रोत्सवाच्या काळात अंबाबाईची आरती एक विशेष महत्त्व प्राप्त करते. श्रीनवरात्रवासिनीची आरती म्हणजे देवीच्या अनंत कृपेचा अनुभव घेण्याची सुवर्णसंधी आहे.
अंबाबाईचे मंदिर
कोल्हापूरच्या महालक्ष्मी मंदिराचे इतिहास आणि धार्मिक महत्त्व आहे. हे मंदिर सुमारे २००० वर्षे जुने आहे आणि ते शक्तिपीठांपैकी एक मानले जाते. देवी महालक्ष्मीची मूर्ती अत्यंत सुंदर आणि मनोहारी आहे, जिच्या दर्शनासाठी लाखो भक्त दरवर्षी येथे येतात.
श्रीनवरात्रवासिनीची आरती | Ambabai Aarti
आरतीची वेळ आणि विधी
Ambabai Aarti -आरतीची वेळ:
- सकाळ: ८:०० वाजता
- संध्याकाळ: ७:०० वाजता
आरती विधी:
- तैयारी: आरतीसाठी लागणारे सर्व साहित्य जमा करणे.
- स्वच्छता: मंदिरातील स्वच्छता करणे आणि सजावट करणे.
- आरतीची सुरुवात: मंत्रपठण आणि दीप प्रज्वलन.
- आरती गायन: भक्तांनी एकत्र येऊन आरतीचे गीत गायन करणे.
- समारोप: प्रसाद वितरण आणि आशीर्वाद घेणे.
Ambabai Aarti -आरतीत वापरण्यात येणारे साहित्य
| साहित्य | महत्त्व |
|---|---|
| फुलं | देवीचे पूजन |
| दीप | प्रकाश आणि पवित्रता |
| अगरबत्ती | सुगंध आणि शांती |
| चंदन | शीतलता आणि शुद्धता |
| प्रसाद | देवीची कृपा आणि आशीर्वाद |
आरतीचे शब्द आणि स्वरूप
श्रीनवरात्रवासिनीची आरती:
जय देवी जय देवी जय महिषासुरमर्दिनी |
सुरवरवंदित पादयुग चितडोल हरिणी || जय देवी… ||
चंद्रार्क वेष्टित मुकुट विराजित |
तेज प्रकाशी नयन मोहिनी || जय देवी… ||
कर में खडग विराजे |
रक्त बीज संहारिणी || जय देवी… ||
द्रुत रथावर आरूढ |
सिंह चढ़े गिरिजा || जय देवी… ||
मधुकैटभ दनुज दलन |
जगदंबिके पावस कृपेच्या गंगे || जय देवी… ||
विजयादशमी तिथी मंगलमूर्ति |
सप्तशृंगी निवासिनी जय अंबिके || जय देवी… ||
जय देवी जय चितगिरी नंदिनी |
जगदंबिके पावस कृपेच्या गंगे || जय देवी… ||
असुर संहारिणी त्वं |
जय-जय भगवति || जय देवी… ||
सरस्वती लक्ष्मी उमा |
कौमारी रुद्राणी || जय देवी… ||
आदिनिवासिनी त्वं |
सप्तशृंगी निवासिनी || जय देवी… ||
जय देवी जय महिषासुरमर्दिनी |
सुरवरवंदित पादयुग चितडोल हरिणी || जय देवी… ||
Ambabai Aarti अंबाबाईची आरतीचे अनुभव
अंबाबाईची आरतीच्या वेळी मंदिरात एक अद्वितीय वातावरण निर्माण होते. दीपांच्या प्रकाशात आणि मंत्रोच्चाराच्या आवाजात, भक्तांना अद्भुत अनुभूती होते. इथे आलेल्या भक्तांचे अनुभव अत्यंत प्रेरणादायी आणि श्रद्धापूर्ण असतात.
भक्तांचे अनुभव:
- “अंबाबाईची आरतीच्या वेळी मी अनुभवलेल्या शांततेचे वर्णन करणे अशक्य आहे.”
- “आरतीचे गीत माझ्या मनाला शांती आणि आनंद देते.”
अंबाबाई आरतीचे धार्मिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व
धार्मिक महत्त्व:
अंबाबाईची आरती धार्मिक दृष्टिकोनातून अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. ही आरती देवीचे आशीर्वाद मिळवण्यासाठी केली जाते.
सांस्कृतिक महत्त्व:
सांस्कृतिक दृष्टिकोनातून, अंबाबाईची आरती कोल्हापूरच्या परंपरेचा एक अभिन्न भाग आहे. ही परंपरा स्थानिक लोकांच्या श्रद्धा आणि संस्कृतीचे प्रतीक आहे.
महालक्ष्मी मंदिरात भेट देण्याच्या सूचना
कसे पोहचावे:
- रेल्वेने: कोल्हापूर रेल्वे स्थानकावरून महालक्ष्मी मंदिर सुलभ आहे.
- रस्त्याने: राज्य परिवहन बस किंवा खाजगी वाहनांचा वापर करू शकता.
राहण्याची आणि खाण्याची सोय:
- राहण्याची सोय: कोल्हापूर शहरात अनेक धर्मशाळा आणि हॉटेल्स आहेत.
- खाण्याची सोय: स्थानिक भोजनालये आणि रेस्टॉरंट्स येथे उपलब्ध आहेत.
हे पण वाचा:
निष्कर्ष
अंबाबाईची आरती हे एक अद्भुत धार्मिक आणि सांस्कृतिक अनुभव आहे. ही आरती भक्तांच्या जीवनात शांती आणि आनंद निर्माण करते. महालक्ष्मी मंदिरात भेट दिल्यास, तुम्ही या आरतीच्या पवित्रतेचा अनुभव घ्यावा आणि देवीचे आशीर्वाद मिळवावे.