श्रीकृष्ण जन्माष्टमी हा हिंदू धर्मातील एक अतिशय पवित्र आणि आनंददायी उत्सव आहे. दरवर्षी भाद्रपद कृष्ण पक्षाच्या अष्टमी तिथीला भगवान श्रीकृष्णाचा जन्मोत्सव मोठ्या उत्साहात साजरा होतो.
२०२५ मध्ये श्रीकृष्ण जन्माष्टमी विशेष योगात येत असल्याने भक्तांमध्ये मोठी उत्सुकता आहे. या दिवशी भक्त बालकृष्णाची पूजा करतात, मध्यरात्री अभिषेक करतात आणि विविध सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन करतात.
तारीख व शुभमुहूर्त – श्रीकृष्ण जन्माष्टमी २०२५
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी ची तिथी व कालावधी
- अष्टमी तिथी सुरू: १५ ऑगस्ट २०२५, रात्री ११:५०
- अष्टमी तिथी समाप्त: १६ ऑगस्ट २०२५, रात्री
- कृष्ण जन्म मुहूर्त: १५ ऑगस्ट, रात्री १२:३९
दहीहंडी व गोपालकाला वेळा
१६ ऑगस्ट रोजी सकाळपासून दहीहंडीच्या स्पर्धा सुरू होतील. विविध मंडळे गोविंदा पथकांसह हा उत्सव साजरा करतील.
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी चा इतिहास व धार्मिक महत्त्व
कृष्ण जन्मकथा
भगवान श्रीकृष्णाचा जन्म मथुरेच्या कारागृहात झाला. त्यांचा जन्मकाळ हा अंधारमय होता, पण त्यांनी धर्म, न्याय आणि प्रेमाचा संदेश देऊन संपूर्ण जगाला प्रकाश दिला.
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी च्या प्रथा व परंपरा
- रात्रभर जागरण (कीर्तन व भजन)
- मध्यरात्री अभिषेक व पालना हालवणे
- दहीहंडी व गोपालकाला कार्यक्रम
- उपवास व फलाहार
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी पूर्व तयारी
घर सजावट व मंदिर तयारी
- घर स्वच्छ करून रंगोळी, तोरण, फुलांची सजावट करा.
- मंदिरात दिवे व फुलांचे हार लावा.
बालकृष्ण मूर्ती व पाळणा सजावट
- बालकृष्णाची मूर्ती नव्या वस्त्रांनी सजवा.
- पाळणा फुलं, मोत्यांच्या माळा आणि रंगीत कपड्यांनी सजवा.
पूजा साहित्य सूची
- मूर्ती, मुकुट, बासरी, हार, पाळणा
- पंचामृत (दूध, दही, तूप, मध, साखर)
- तुलसीपत्र, फळे, पंजीरी, लोणी
- दिवा, अगरबत्ती, घंटा
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी ची पूजा पद्धत
मध्यरात्री अभिषेक व आरती
- मध्यरात्रीची पूजा प्रथम दीपपूजन करा. गणेशपूजन करून प्रारंभ करा.
गणपती बाप्पाला हळद, कुंकू, अक्षता, लाल फूल, दुर्वा आणि गूळ-नारळाचा नैवेद्य अर्पण करा. - मध्यरात्री पंचामृताने बालकृष्णाचा अभिषेक करा.बाळकृष्णाचा अभिषेक बरोबर बारा वाजता सुरू करा. शक्य असल्यास पुरुषसूक्त १६ वेळा आणि श्रीसूक्त १ वेळा म्हणा. नाही जमले तर पुरुषसूक्त १ वेळा म्हणा. अजिबात शक्य नसेल तर सतत जपा –
- ॐ नमो भगवते वासुदेवाय नमः – १०८ वेळा. अभिषेकानंतर मूर्ती पुसून नवीन वस्त्र आणि अलंकार घाला.
मंत्रजप व भजने
- गीतेचा १५ वा अध्याय वाचा.
- गीतेतील १८ नावे म्हणा.
- “क्लीं कृष्णाय गोविंदाय गोपीजन वल्लभाय स्वाहा” मंत्र जपा.
- राधा-कृष्ण भजने गा.
नैवेद्य अर्पण व पालना हालवणे
- नैवेद्य म्हणून पंजीरी, सुकेमेवे, पोहे, लोणी, दूध आणि फळे – प्रत्येकावर तुलसीपत्र ठेवून नैवेद्य द्या.
- बरोबर १२:३९ वाजता नैवेद्य अर्पण करून पालना हालवा.
- भजने गा, बाळकृष्णाला तुलसीपत्र अर्पण करा आणि जन्माचा आनंद साजरा करा नंतर बाळकृष्णाची आरती करा.
- पालना हालवून जन्मोत्सव साजरा करा.
दहीहंडी व गोपालकाला साजरीकरण
दुसऱ्या दिवशी गावोगावी दहीहंडीचे आयोजन होते.
- गोविंदा पथके मानवी पिरॅमिड करून दहीहंडी फोडतात.
- हा कार्यक्रम एकतेचे व सहकार्याचे प्रतीक आहे.
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी महत्त्व Shri Krishna Janmashtami
- जन्माष्टमी साजरी केल्याने घरात आनंद, शांती, समृद्धी आणि मोक्ष प्राप्त होतो.
- राधा-कृष्णाचा आशीर्वाद कायम राहतो.
- या वर्षी आपल्या घरातही भक्तिभावाने श्रीकृष्ण जन्माष्टमी साजरी करा.
जन्माष्टमीचे फायदे व आध्यात्मिक लाभ – Shri Krishna Janmashtami
- घरात आनंद, शांती व समृद्धी वाढते.
- भक्ताला पापक्षालन व मोक्षप्राप्ती होते.
- जीवनात सकारात्मक ऊर्जा वाढते.
उत्तरपूजा व उत्सवानंतरचे कार्य
दुसऱ्या दिवशी पाळणा व सजावट काढून मूर्ती वेदीवर ठेवा.
नैवेद्य वाटून सर्वांना प्रसाद द्या.
निष्कर्ष – भक्तिभावाने साजरा करा जन्माष्टमी – Shri Krishna Janmashtami
श्रीकृष्ण जन्माष्टमी हा केवळ धार्मिक उत्सव नसून प्रेम, भक्ती आणि एकतेचा संदेश देणारा दिवस आहे.
या वर्षी उत्सव भक्तिभावाने, श्रद्धेने आणि आनंदाने साजरा करा.
जय श्रीकृष्ण! जय राधे!
आंतरिक लिंक सुचना
Purusha Suktam Pdf / पुरुष सुक्तम pdf
५ सामान्य प्रश्न (FAQs) –
- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी २०२५ कधी आहे?
१५ ऑगस्ट २०२५ रोजी साजरी होईल. - जन्माष्टमीला काय करावे?
उपवास, पूजा, अभिषेक, भजने व दहीहंडी कार्यक्रमात सहभाग घ्यावा. - कृष्ण जन्माचा मुहूर्त काय आहे?
१५ ऑगस्ट २०२५, रात्री १२:३९. - जन्माष्टमीला कोणता नैवेद्य द्यावा?
पंजीरी, लोणी, दूध, फळे, सुकेमेवे. - दहीहंडीचा अर्थ काय आहे?
एकता, सहकार्य आणि श्रीकृष्णाच्या बाललीला यांचे प्रतीक.
सारांश (Summary)
हा ब्लॉग श्रीकृष्ण जन्माष्टमी २०२५ बद्दल सविस्तर मार्गदर्शन देतो — यात तारीख, शुभमुहूर्त, पूजा पद्धत, सजावट, नैवेद्य, दहीहंडी साजरीकरण, धार्मिक महत्त्व आणि आध्यात्मिक फायदे यांचा समावेश आहे. भक्तांना घरच्या घरी भक्तिभावाने व पारंपरिक पद्धतीने जन्माष्टमी साजरी करण्यासाठी पायरी-पायरीने माहिती दिली आहे. यामध्ये उत्सवाच्या आधीची तयारी, अभिषेक व मंत्रजप, तसेच उत्तरपूजेनंतरच्या कृतींचाही उल्लेख आहे.
मुख्य मुद्दे – Shri Krishna Janmashtami
- जन्माष्टमी २०२५ तारीख व मुहूर्त
- तारीख: १५ ऑगस्ट २०२५
- कृष्ण जन्म मुहूर्त: रात्री १२:३९
- पूजा तयारी
- घर व मंदिराची स्वच्छता, फुलं व तोरण सजावट
- बालकृष्ण मूर्ती व पाळणा सुंदररित्या सजवणे
- पूजा पद्धत
- गणेशपूजनानंतर मध्यरात्री पंचामृत अभिषेक
- ॐ नमो भगवते वासुदेवाय नमः मंत्रजप (१०८ वेळा)
- नैवेद्य: पंजीरी, लोणी, फळे
- दहीहंडी व गोपालकाला
- दुसऱ्या दिवशी गावोगावी दहीहंडी कार्यक्रम
- एकता व सहकार्याचा संदेश
- आध्यात्मिक लाभ
- घरात शांती, आनंद व सकारात्मक ऊर्जा
- भक्ती, प्रेम आणि धर्माचा प्रसार